System operacyjny, to najważniejsze oprogramowanie w naszym komputerze. To od jego wyboru zależy, w jaki sposób będziemy użytkować nasz komputer. Dobrze, by ten wybór był świadomy, a nasz system bezpieczny.
Znaczenie i złożoność systemów sprawia, że są one ważnym celem dla hakerów. Cyberprzestępcy polują na luki w kodzie by zaatakować komputery. Wirusy już nie raz zainfekowały miliony komputerów na całym świecie tylko i wyłącznie przez mały błąd w systemie.
Nawet jeśli nasz komputer służy wyłącznie do rozrywki, warto dbać o jego bezpieczeństwo. Już przy wyborze systemu warto zastanowić się nad najbardziej niezawodnym środowiskiem. Sprawdziliśmy, który z systemów operacyjnych jest dziś najlepiej zabezpieczony.
Co kryje się pod hasłem „bezpieczny” system operacyjny?
Aby uważać system za bezpieczny powinniśmy mieć na uwadze trzy podstawowe aspekty. Są nimi poufność, integralność oraz dostępność.
- Poufność: Nieautoryzowani użytkownicy (a także procesy) nie powinni mieć dostępu do danych
- Integralność: dane nie mogą być zmieniane bez naszej zgody i wiedzy
- Dostępność: informacje muszą być dostępne tylko i wyłącznie dla upoważnionych osób, w danym miejscu i czasie
System operacyjny który przestrzega tych podstawowych zasad można uznać za bezpieczny. Osiągnięcie ich jest możliwe dzięki kontom użytkowników, systemowi plików, izolacji procesów pamięci, szyfrowaniu danych itp.
Bezpieczeństwo systemów operacyjnych w dużej mierze zależy od czynników zewnętrznych. Dobrym przykładem jest czynnik popularności. Najczęściej używane systemy operacyjne są cennym łupem dla hakerów. Dlatego są znacznie bardziej narażone na ataki.
Najbardziej popularnym systemem na świecie jest Windows
Na szczęście, nawet popularne systemy mogą być bezpieczne. Dzięki odpowiedniej strukturze, odpowiednim zabezpieczeniom i oczywiście rozsądkowi użytkowników.
Porównanie systemów operacyjnych
System operacyjny nie może być wyłącznie bezpieczny. Musi być także praktyczny dla użytkownika. Korzystanie z niego musi być łatwe i przyjemne, a sam system funkcjonalny. Oczywiście gwarancja bezpieczeństwa jest tutaj równie ważna.
O bezpieczeństwie systemu, z jakiego korzystamy, często decyduje czynnik ludzki. To nasze praktyki, nasze metody działania często decydują, czy system będzie bardziej lub mniej narażony na ataki. Aby przeprowadzić jak najbardziej obiektywny test skupiliśmy się jednak jedynie na technicznych aspektach bezpieczeństwa.
W naszym porównaniu znalazły się najpopularniejsze systemy operacyjne stosowane przez użytkowników domowych:
- Windows 7 / 8 (NT 6.x)
- Windows XP (NT 5.x)
- Ubuntu Linux
- Mac OS X
Który z tych systemów operacyjnych jest najbezpieczniejszy? Nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie. Bazując jednak na najświeższych danych, postanowiliśmy to sprawdzić.
EAL – system bezpieczny na miarę amerykańskiego rządu
EAL to opracowywany przez Rząd Stanów Zjednaczonych i innych państw standard bezpieczeństwa. Wyniki podawane są w zakresie od 1 do 7. EAL nie mówi, jak bezpieczny jest system. Wskaźnik ten informuje za to, jak zachowuje się dany program i czy gwarantuje bezpieczeństwo wykonywanych operacji. To popularne rozwiązanie stosowane przez twórców do analizowania struktury systemu.
OS stworzony przez IBM posiadał EAL5
Podstawowy poziom to EAL1 oznacza on, że program zachowuje się zgodnie z dokumentacją. System OS stworzony przez IBM posiadał ocenę EAL5, większość systemów operacyjnych utrzymuje się na poziomie EAL4. Oznacza to dobry poziom zabezpieczeń z wystarczającą elastycznością rozwoju. Jest bardzo mało programów, które otrzymały najwyższy stopień EAL7.
Jak to wygląda w przypadku wybranych systemów:
| Windows 7 | Windows XP | Ubuntu Linux | Mac OS X 10.6 |
| EAL4+ | EAL4+ | (EAL4+) | EAL3+ |
Systemy Windows otrzymały wystarczająco wysoki poziom w skali EAL. Dziwi trochę ocena Mac OS X. Zwłaszcza, że powszechnie jest on uważany za bardzo bezpieczny system. Może to dlatego, że badanie zrobiono na wersji 10.6, czyli sprzed kilku lat, a teraz mamy wersję 10.8.
Za to nie ma wyników dla Ubuntu. Istnieją systemy Linux dedykowane korporacjom, takie jak Red Hat, które zostały certyfikowane. Ich rezultat jest na poziomie systemu Windows czyli ELA4+. Dlaczego Ubuntu nie otrzymał więc certyfikacji ELA?
RHEL to system Linux z certyfikatem EAL
Prawdopodobnie dlatego, że twórcy systemu nie mają pieniędzy lub nie są tym po prostu zainteresowani. Aby uzyskać certyfikat EAL firmy muszą opłacić badanie w laboratorium. Samo Laboratorium również musi być certyfikowane przez rząd Stanów Zjednoczonych. Im dokładniejsze testy, tym większe wydatki dla producentów systemu.
EAL to certyfikat, który powinien świadczyć o bezpieczeństwie pracy na danym systemie. To jednak tylko teoria, aby sprawdzić który system jest najbezpieczniejszy, musimy sprawdzić jeszcze inne dane.
Systemowe luki – Jak dużo ich jest?
Dobrym sprawdzianem na bezpieczeństwo systemu jest ilość luk. Warto sprawdzić, jak dużo dziur zostało znalezionych w systemie i jak szybko są one łatane przez twórców systemu. Każda luka może być potencjalnie wykorzystana do ataku na nasz komputer.
Wikipedia zebrała w tabeli luki przedstawione przez firmę Secunia. Znajdziemy tu podział na dziury krytyczne i niekrytyczne.
| Windows 7 | Windows XP | Linux | Mac OS X | |
| Krytyczne | 2 | 11 | 0 | 1 |
| Niekrytyczne | 3 | 31 | 17 | 7 |
Windows 7 i MAX OS X mają dość podobne wyniki jeśli chodzi o krytyczne luki. Wygrywa jednak Linux w którym nie odnaleziono żadnej poważnej dziury. Windows XP jest natomiast dziurawy jak ser szwajcarski.
Świeże dane za rok 2013 przedstawia CVE Detalis. Widać tutaj, że w jądrze Linuxa odnaleziono naprawdę sporą ilość dziur. To jednak nie oznacza, że system jest mniej bezpieczny.
| Windows 7 | Windows XP | Linux | Mac OS X | |
| 2013 | 69 | 58 | 128 | 25 |
Istnieją bardzo bezpieczne systemy, takie jak OpenBSD. W ciągu roku wykrywa się w nich nie więcej niż kilkanaście luk. Aktualizuje się je rzadko, twórcy kładą nacisk na bezpieczeństwo systemu. Nie są to jednak rozwiązania dla zastosowań domowych.
Przedstawione liczby nadal nie dają nam jasnej odpowiedzi na nasze pytanie. Musimy znaleźć jeszcze inną metodę by przekonać się, który system jest najbezpieczniejszy.
Czynniki zewnętrzne: popularność i wiedza
Jeszcze dziesięć lat temu za najbezpieczniejszy system na świecie uważano rozwiązania oparte o jądra Unix/Linux. Architektura ta miała gwarantować bezpieczeństwo. To prawda, zabezpieczenia Linuxa były niezłe. Jednak systemy te przede wszystkim nie były szczególnie popularne wśród zwykłych użytkowników.
Teraz się to zmienia. Mechanizmy zabezpieczeń w systemie Windows jak i Linux są dość podobne. Co więcej, pod wieloma względami systemy Windows 7 i 8 gwarantują wyższy poziom bezpieczeństwa. Z przyczyn technicznych ciężko jest określić zwycięzcę (nie jest nim Mac OS X). Generalnie wszystkie systemy gwarantują dziś wysoki poziom bezpieczeństwa.
Gdy Windows stawał się bardziej wydajny i lepiej zabezpieczony, niektóre systemy oparte o Linuxa zyskały na popularności. Ubuntu zaczął być wykorzystywany przez zwykłych użytkowników. A Ci często ignorują złożoną architekturę zabezpieczeń Linuxa. To sprawia, że również są narażeni na zagrożenia.
Użytkownicy pozwalają na łatwy dostęp do kont w Linuxie
Bezpieczeństwo systemu operacyjnego w dużym stopniu zależy więc od zachowania samego użytkownika. Jeśli użytkownik sam nie będzie dbał o hasła, firewall czy uprawnienia użytkownika, to każdy system będzie narażony na niebezpieczeństwo. Dużo zależy więc od naszej świadomości.
Nie system, a przeglądarka
W ostatnich dziesięciu latach znacząco zmienił się sposób, w jaki korzystamy z komputera. Obecnie koncentrujemy się na internecie. Więcej czasu spędzamy w przeglądarce internetowej niż wykorzystując pozostałe elementy systemu.
Systemy operacyjne stały się bezpieczniejsze, za to ryzyko zagrożeń zostało przeniesione na przeglądarki i aplikacje internetowe. Znaczenie samego systemu operacyjnego zostało zmarginalizowane. Cyberprzestępcy często chcą zyskać nasze dane, a te znajdą za pośrednictwem przeglądarki.
Chrome OS system oparty na przeglądarce
Na pytanie, jaki system jest najbezpieczniejszy, odpowiedź brzmi – najmniej używany. To kryterium popularności jest niezwykle ważne. Na ataki narażone są te systemy, gdzie jest najwięcej użytkowników, danych, pieniędzy.
W momencie gdy koncentrujemy się na sieci, argument o bezpieczeństwie systemu stracił na znaczeniu. Dziś musimy równie dobrze dbać o przeglądarkę jak kiedyś o system operacyjny. To przeglądarka musi być najbezpieczniejsza.
Morał: Najbezpieczniejszy system operacyjny to taki…
Najbezpieczniejszy system operacyjny to taki, którego użytkownik ma świadomość. Prawidłowo skonfigurowany system Windows będzie równie bezpieczny co Mac OS X czy Linux. Natomiast Linux w rękach niedoświadczonego użytkownika może być równie dziurawy co Windows XP. Jeśli będziemy przestrzegać wszystkich środków bezpieczeństwa, to nasz komputer i nasze dane powinny być bezpieczne.
Jak system operacyjny uważasz za najbezpieczniejszy?
Powiązane artykuły:
